Rendètz-vos de tan e tan de pòbles en camin cap a lor destin, Carcassona es fòrça mai qu’una Ciutat sul ròc de cinquanta-dos tors doblada d’una bastida ajaçada sus las ribas del flume Auda, fòrça mai qu’un talhon d’Edat Mejana : val per 2600 annadas d’Istòria !
Lo « Canal de las Doas Mars » que foguèt un còp era l’avenguda de la fortuna, aquela del traspòrt de las mercandisas e dels viatjaires, es a l’ora d’ara un baloard d’aiga ombrat de platanas ont navegan los mariniers de la lenta descobèrta, suaus pescaires de paisatges, passejants meravelhats que lisan entre sas ribas…
Los castèls « catars » foguèron al segle XIII testimònis de la crosada contra los Albigeses que passèt -fòc al bèc- sus las terras d’òc, de Ròse a Garona. Nombroses son aqueles que se dreiçan a l’entorn de Carcassona. Los mai coneguts se disan : Pèirapertusa, Queribus, Aguilar, Termas, Durfòrt ( en Corbièras) ; Saissac, Ventajon, Menerba (en Montanha Negra) ; Usson, Pueglaurenç, Montsegur (Pireneias).